Złącza spawane - rodzaje spoin i złączy spawanych

Zainteresowania spawaczy obejmują nie tylko urządzenia do spawania, ale też sam proces spajania i jego elementy. Dziś zajmiemy się złączami spawalniczymi, a także rodzajami spoin i złączy.

Technologia spawania zajmuje się wykonywaniem złączy spawanych, co obejmuje:

• przygotowanie materiałów do spawania, czyli czyszczenie i przygotowanie brzegów,

• wykonanie spoiny – tutaj istotny jest wybór metody spawania, parametrów itp.

• zabiegi stosowane po spawaniu, czyli m.in. obróbka cieplna złączy, prostowanie.

Zasadniczym przedmiotem zainteresowania w spawalnictwie jest złącze spawane lub inaczej mówiąc połączenie spawane. Złącze spawane obejmuje spoinę i strefę wpływu ciepła. Podobnie jak przy spawaniu, również przy napawaniu obok napoiny występuje strefa wpływu ciepła.

Czym dokładnie jest spoina?

Spoina jest materiałem złącza, który uległ przetopieniu. Powstaje w wyniku stopienia spoiwa i nadtopienia brzegów łączonych elementów.

Strefa wpływu ciepła (SWC) jest to ten odcinek złącza, w którym wystąpiły jakiekolwiek zmiany np. strukturalne, odporności korozyjnej, własności mechanicznych itp. Pozostały odcinek złącza stanowi materiał rodzimy.Podczas spawania grubszych blach, przeważnie wykonuje się ukosowanie ich brzegów.

Rodzaje spoin

W zależności od rodzaju spoiny dzielimy na:

• czołowe, czyli łączenia stykowe blach, prętów, rur itp. przy spawaniu czołowym wymaga się odpowiednio przygotowaną krawędź elementów,

• pachwinowe, które stosuje się do zakładkowego i niezakładkowego łączenia blach, łączenia części ustawionych pod kątem itp. (połączenie między dwoma zachodzącymi na siebie elementami wykonane przez nałożenie spoiny pachwinowej wokół obwodu otworu w jednym elemencie tak, aby połączyć je z powierzchnią drugiego elementu odsłoniętego przez otwór).

• brzeżne, które stosuje się przy łączeniu cienkich blach. Powstają przez stopienie odwiniętych krawędzi blach bez użycia dodatkowego metalu.

• otworowe i punktowe wykonuje się przeważnie w celu wzmocnienia spin pachwinowych przy łączeniu szerokich elementów

• krawędziowe, które z kolei dzielimy na:

  1. nośne (mocne) duże obciążenia,

  2. szczelne – szczelność,

  3. złączne (szczepne) elementy konstrukcje (rurociągi).

Rodzaje złączy spawanych

Natomiast w zależności od położenia części względem siebie rozróżnia się rodzaje złączy, takie jak:

• doczołowe,

• nakładkowe,

• zakładkowe,

• narożne,

• grzbietowe,

• teowe,

• krzyżowe,

• kątowe jednostronne i dwustronne.

W rysunku technicznym złącze spawane rysuje się, w zależności od stopnia uproszczenia. W I stopniu uproszczenia wymiaruje się spoiny jak inne części maszyn. W III stopniu uproszczenia zaznacza się je linią oraz symbolem rodzaju spoin.